کتاب تاریخ شهر و شهرداران اردبیل انتشار یافت

کتاب تاریخ شهر و شهرداران اردبیل تالیف ،محمود محمد هدایتی - شبنم احمدی با همکاری شورای اسلامی شهر  و شهرداری اردبیل در220صفحه و تیراژ1000جلد توسط انتشارات محقق اردبیلی  چاپ و در مراسم تجلیل از شهرداران اردبیل در تاریخ 6مهر ماه 1391توزیع خواهد شد .

فهرست کتاب تاریخ شهر و شهرداران اردبیل :

-         مقدمه.............................................................................................................................

-   وجه تسمیه اردبیل ...................................................................................................

-   تاریخچه و جغرافیای تاریخی اردبیل ........................................................................

-   اردبیل در لابلای کتب تاریخی ................................................................................

-   موقعیت طبیعی و جغرافیایی اردبیل...........................................................................

-   مناطق گردشگری در اردبیل ....................................................................................

-    آثار تاریخی.......................................................................................................................

-    تفرجگاه ها........................................................................................................................

-    شکارگاه ها..................................................................................................................................

-   اردبیل در ادوار مختلف تاریخی ..............................................................................

-   مراسمات رایج در اردبیل ........................................................................................

-   پوشاک مردم اردبیل ...............................................................................................

-   قالی نفیس اردبیل ....................................................................................................

-   ساختمان های تاریخی اردبیل ..................................................................................

-   شورا در سیر تاریخ................................................................................................

-   وظایف و اختیارات شورا.......................................................................................

-   نگاهی به انجمن شهر اردبیل..................................................................................

-   اولین دوره شورای اسلامی شهر اردبیل ..................................................................

-   دومین دوره شورای اسلامی شهر اردبیل ................................................................

-   سومین دوره شورای اسلامی شهر اردبیل ...............................................................

-   شهرداری در طول تاریخ .......................................................................................

-   بلدیه نام قدیم شهرداری........................................................................................

-   تشکیل بلدیه در اردبیل .........................................................................................

-    بیوک آقا واهب زاده.......................................................................................................

-    معین الدین طیار...............................................................................................................

-    بابا صفری........................................................................................................................

-    نجم الدین تهامی.............................................................................................................

-    موسی پناهی....................................................................................................................

-    هاشم وکیلی....................................................................................................................

-    سیف اله مستشاری...........................................................................................................

-    اسمعیل دیباج..................................................................................................................

-    سید نجفقلی اقبالی نمین...................................................................................................

-    محمد ارفعی....................................................................................................................

-    پرویز اتابکی....................................................................................................................

-    خسرو محتشمی...............................................................................................................

-    محمد هادی نجات پور....................................................................................................

-    علی اوستا........................................................................................................................

-    دکتر احمد نایبی..............................................................................................................

-    غلامعلی اسد پور.............................................................................................................

-    مصطفی لطفی..................................................................................................................

-    علیرضا ضیغمی فر............................................................................................................

-    کریم شاهعلی زاده...........................................................................................................

-    علی داداش زاده خیاط.....................................................................................................

-    پرویز خادم پور................................................................................................................

-    میر محی الدین ربانی.......................................................................................................

-    اصغر علائی.....................................................................................................................

-    لطیف ذاکر زاده..............................................................................................................

-    نورالدین استحمامی.........................................................................................................

-    ابوالفضل صومعلو............................................................................................................

-    ولی آذروش....................................................................................................................

-    حسین افسانه....................................................................................................................

-    کمال پیر موذن................................................................................................................

-    یعقوب عزیز زاده فهیمی..................................................................................................

-    اکبر نیکزاد......................................................................................................................

-    صدیف بدری.................................................................................................................

-   منابع................................................................................................................

ضمائم.........................................................................................................................

تجلیل از شهرداران اردبیل و چاپ کتاب تاریخچه شهر و شهرداران اردبیل

تجلیل از شهرداران اردبیل و چاپ کتاب تاریخچه شهر و شهرداران اردبیل

چندین سال است که موسسه مطالعات و تدوین تاریخ اردبیل طبق قرارداد با شهرداری اردبیل مجموعه ارزشمند تاریخچه شهر و شهرداران اردبیل که توسط محمود محمد هدایتی و شبنم احمدی تالیف و آماده چاپ شده است در این کتاب شهرداری اردبیل از سال 1303 زمان تشکیل شهرداری اردبیل تا 1391  یعنی 88سال تاریخ شهرداری اردبیل مورد بررسی قرار گرفت شده ، خوشبختانه با خبر شدیم در یک طرح جالب از طرف شهرداری و شورای اسلامی شهر اردبیل تجلیل از شهرداران به تصویب رسیده و کتاب تدوین شده تا اول مهر به چاپ خواهد رسید .



به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، جواد زنجانی عصر امروز در جلسه شورای شهر اردبیل اظهار داشت: ما اقدام ابتکاری و مثبت شهرداری اردبیل را در برگزاری آیین تجلیل از شهرداران می‌ستاییم و امیدواریم با همراهی و همکاری تمام دستگاه‌های ذیربط در فرصت باقی‌مانده بتوانیم این مراسم را به شکل آبرومند برگزار کنیم.

وی پیشنهاد کرد: به جای اول مهرماه این مراسم همزمان با سالروز شهادت شهید سرافراز مکتب اسلام مهدی باکری به عنوان شهردار شهید برگزار شود تا مناسبتی نیز برای این مراسم به شایستگی ایثار و گذشت این شهید والامقام داشته باشیم.

ضرورت تدوین آرشیو اسناد شهرداری اردبیل

دیگر عضو شورای شهر اردبیل نیز تصریح کرد: در تمام دنیا و شهرهای توسعه یافته چنین اقدامات مثبت تدارک دیده می‌شود تا از فعالان حوزه عمران شهری به ویژه شهرداران چه در گذشته و چه در حال حاضر قدردانی صورت بگیرد.

علیرضا دباغ‌عبداللهی خاطر نشان کرد: با توجه به این‌که شهرداری‌ها به شکل مستقل اداره شده و جدا از فرآیند دستگاه‌های دولتی انجام وظیفه می‌کنند و با حجم عظیمی از کارها و فعالیت‌ها روبه‌رو هستند، شایسته است برنامه‌های تجلیل نیز به صورت مثبت و همه‌جانبه مد نظر قرار گیرد تا شهرداری‌هایی که همیشه مورد غفلت واقع شدند، بتوانند شاهد ارزش‌گذاری و ارج نهادن جامعه به خدماتشان باشند.

وی با حمایت از تدوین برنامه تجلیل از شهرداران اضافه کرد: ما در سایه این برنامه می‌توانیم از تجربیات شهرداران سابق استفاده کنیم و یقین داریم اردبیل با قدمت تاریخی خود می‌تواند فتح بابی را آغاز کند.

دباغ‌عبداللهی ضرورت تدوین آرشیو اسناد شهرداری اردبیل را یادآور شد و بیان کرد: در تمام دنیا جمع‌آوری و تهیه این آرشیو اسناد معمول است و حجم عظیمی از کارها با فراهم شدن این بستر به شکل متشکل و جامع انجام می‌شود که امیدواریم در سایه برگزاری این آیین آرشیو اسناد شهرداری اردبیل نیز تهیه و فراهم شود.

در ادامه این مراسم عده‌ای از اعضای شورای شهر نیز با برگزاری مراسم مخالفت کرده و علت آن را نیز پیش رو بودن انتخابات شوراها و ریاست جمهوری اعلام کردند.

در این اظهار نظرها پرهیز از برنامه‌های تبلیغی در آستانه برگزاری انتخابات شوراها مطرح شد و چند نفر از اعضای شورای شهر اردبیل مدعی بودند که عده‌ای قصد بهره‌برداری به نفع خود را از این برنامه دارند تا در آستانه انتخابات بتوانند کار تبلیغی انجام دهند که در نهایت با اکثریت رأی اعضای شورای شهر اردبیل برگزاری مراسم تجلیل از شهرداران سابق مصوب شد.


همزمان با اول مهر سالروز تأسیس شهرداری اردبیل
شهرداران اردبیل تجلیل می‌شوند

خبرگزاری فارس: با تصویب شورای شهر اردبیل اول مهرماه به عنوان روز تأسیس و تشکیل شهرداری اردبیل در سال 1303 هجری شمسی آیین با شکوه تجلیل از شهرداران اردبیل برگزار می‌شود.

خبرگزاری فارس: شهرداران اردبیل تجلیل می‌شوند

به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، شهردار اردبیل عصر امروز در دویست و سی و چهارمین جلسه شورای شهر اردبیل که عصر امروز با حضور اعضا در ساختمان شورای شهر اردبیل برگزار شد، اظهار داشت: در یک طرح ابتکاری سعی داشتیم سال گذشته این مراسم تجلیل را برگزار کنیم که به دلیل برگزاری انتخابات مجلس و احتمال تبلیغات و سواستفاده‌های احتمالی، برگزاری آن را به اول مهر ماه امسال موکول کردیم و با تشکیل کمیته و شورای ویژه در این زمینه سعی داریم این مراسم را اول مهرماه روز شکل‌گیری شهرداری اردبیل برگزار کنیم.

صدیف بدری تصریح کرد: در این مراسم تجلیل از 27 شهردار سابق اردبیل تجلیل می‌شود که اگر در قید حیات نیز نباشند از خانواده‌های آنها با اهدای لوح سپاس و هدایایی تجلیل می‌شود.

وی این حرکت را در کنار آیین تجلیل فرصتی خوب برای تجربه‌اندوزی از بزرگان و پیشکسوتان عرصه عمران شهری توصیف کرد و افزود: همان طور که در استان‌های دیگر یکصدمین سالگرد تأسیس بلدیه برگزار شده ما نیز در تلاش هستیم نودمین یا یکصدمین سالگرد تأسیس شهرداری اردبیل را برگزار کنیم.

بدری دعوت از شهرداران کلان‌شهرها را یادآور شد و خاطر نشان کرد: در این برنامه علاوه بر مسئولان استانی و کشوری سعی داریم از شهرداران کلان‌شهرها نیز دعوت کنیم تا بتوانیم از تجربیات آنها نیز در این برنامه استفاده کنیم.

این مسئول اضافه کرد: با تشکیل ستادی در این زمینه کمیته تدارکات، تشریفات، تبلیغات و اجرای مراسم شکل گرفته و وظایف آنها مشخص و معلوم است.

وی با اشاره به برخی فعالیت‌های پیش‌بینی شده در برگزاری این مراسم تجلیل بیان کرد: ما در تلاش هستیم مراسم در مجتمع فرهنگی، هنری فدک اردبیل روز اول مهرماه با دعوت از 100 مدعو آغاز شود که از رئیس سازمان شهرداری‌ها، اعضای شورای شهر، شهرداران سابق، استاندار، فرمانداران و برخی دیگر از مسئولان کشوری و استانی در این برنامه حاضر می‌شوند.

به گزارش فارس، شهردار اردبیل ادامه داد: ما با محاسبه هزینه‌های شهرداران مقیم و غیر مقیم اعم از ایاب و ذهاب، اقامت، پذیرایی، اهدای جایزه و... در مجموع 60 میلیون تومان اعتبار نیاز داریم تا بتوانیم این آیین تجلیل را برگزار کنیم.

بدری گفت:‌ برای شهرداران مقیم 540 هزار تومان هزینه در نظر گرفتیم و برای شهرداران غیر مقیم نیز 920 هزار تومان هزینه برآورد شده است که به ازای هر نفر در مدت دو روز هزینه می‌شود.

وی افزود: قرار شد با همراهی اعضای شورای شهر جزئیات این مراسم در جلسات کمیسیون‌ها مورد بررسی قرار گیرد تا بتوانیم این آیین شایسته و مناسب را برگزار کنیم.

هنر کاشی‌کاران ایرانی، زینت بخش مسجد تاریخی سلیمانیه استانبول

هنر کاشی‌کاران ایرانی، زینت بخش مسجد تاریخی سلیمانیه استانبول

خبرگزاری فارس: یکی از بخش‌های چشم نواز مسجد تاریخی سلیمانیه استانبول، تزئین این مسجد با شکوه توسط کاشی‌کاران و استادان تذهیب خراسان ایران است.

خبرگزاری فارس: هنر کاشی‌کاران ایرانی، زینت بخش مسجد تاریخی سلیمانیه استانبول +عکس

به گزارش دفتر خبرگزاری فارس در ترکیه، یکی از قدیمی ترین و با شکوه ترین مساجد تاریخی استانبول، مسجد سلیمانیه است. از افتخارات مسجد تاریخی سلیمانیه که یکی از بزرگترین کتابخانه‌های اسلامی را نیز در خود جای داده، تزئین این مسجد توسط کاشی کاران و استادان تذهیب از خراسان ایران است.

مسجد سلیمانیه استانبول

دفتر خبرگزاری فارس در استانبول به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان، ماه مهمانی خدا به بررسی برخی آثار تاریخی و مهم در دل شهر استانبول، شهری که میزبان تمدن‌های بزرگی بوده پرداخت.

مسجد سلیمانیه

اولین بررسی که گزارش آن در ذیل تقدیم خوانندگان فارس می‌شود مربوط به مسجد تاریخی سلیمانیه است. این مسجد درسال 1551 میلادی به دستور سلطان سلیمان و از سوی معمار سینان، معمار مشهور دوران عثمانی ساخته شده است.

مسجد سلیمانیه که به حق یکی از زیباترین آثار نبوع معمار سینان و شاگردان وی در دوران عثمانی محسوب می‌شود در عین حال با ظاهری ساده ولی بسیار زیبا و با خطوط چشمگیر خودنمایی کرده و نمادی عالی از رسیدن افکار بشری به سوی خالق یکتا است.

ویژگی‌های مسجد سلیمانیه

مسجد سلیمانیه دارای دو مناره در در طرف صحن آن است. جمع شرفه های مناره ها بیانگر تعداد پادشاهان عثمانی از بنیانگذار این امپراطوری تا سلطان سلیمان است. در هریک از مناره های ضلع ورودی مسجد دو شرفه و در  هر یک از دو مناره ضلع انتهایی نیز سه شرفه وچود دارد که جمع آنها ده شرفه می شود. این مسجد دارای سه درب ورودی در جلو و دو طرف آن است. بخش بالای درهای ورودی با قوس‌های پهن تزئین شده و بر روی قوس های نیز کنده کاری های تزئینی جای گرفته است.

در پیرامون گنبد مسجد بیست و چهار گنبد کوچک جای گرفته و با همین تعداد ستون دایره ای تشکیل داده است. دو ستون نزدیک به درب ورودی اصلی از سنگ سماقی است و سایر ستون ها به ترتیب ده ستون از سنگ مرمر زرد و ده ستون دیگر سنگ مرمر سفید است. این ستون ها همگی به روش معماری جواهری ساخته شده و خلاء ها نیز با سنگ مرمر سفید پر شده است.

مسجد سلیمانیه استانبول

سقف مسجد با چهار گنبد پوشیده شده است. بخش داخلی گنبدها با طرح های متنوع رنگ روغن تزئین شده است. گنبد مرکزی مسجد نیز با آویزه هایی از جنس سنگ مرمر سفید تزین شده و نوک آویزه ها ستاره دار است.

بخش بالایی درب بنای اصلی مسجد از درون به شکل مثلث بوده و از سنگ های مرمر سفید تزئینی ساخته شده است. این درب هماهنگی بسیار زیبایی با کل بنای مسجد از خود نشان می دهد.

کف صحن مسجد کاملا با سنگ مرمر سفید مفروش شده است. تنها در بخش ورودی مسجد و مقابل درب ورودی بزرگ سنگی سیاه رنگ به قطر دو متر مربع قرار داده شده است به طوری که مراجعه کنندگان به مسجد باید از روی این سنگ سماقی سیاه رنگ عبور کرده و وارد مسجد شوند.

مسجد سلیمانیه بسیار وسیع و دارای گنبدی مرتفع است. این گنبد با رنگ های آبی و سفید و زرد تزئین شده و این رنگ ها در کل زینت بخش این مسجد با شکوه تاریخی می باشد. سنگ مرمرهای گرانقیمت و چینی از دیگر  لوازم تزئین این مسجد بشمار می رود.

گنبد اصلی مسجد را چهار زانویی به بدنه اصل متصل می سازد و در بخش زیرین آن، در حد فاصل طبقه ورودی و بخش ویژه بانوان ستون‌های نگه دارنده طبقات قرار دارد. در دایره ای که در این بخش تشکیل شده سه طبقه دایره وار جای گرفته است.

در ماه مبارک رمضان و شب های اعیاد اسلامی شمع هایی که بر روی ضریح های مشبک این بخش روشن می شود مناظری بدیع نظیر ستاره، گل و برگ ایجاد می کند.

کانال‌های زیر آبی مسجد

در بخش زیر زمین مسجد سلیمانیه تعداد زیادی کانال کنده شده که از طریق آن امکان دسترسی به مخازن آب مورد نیاز مسجد و بناهای جانبی آن فراهم شده است. معمار سینان سازنده این بنای تاریخی با کندن این کانال ها و باز کردن دریچه های آن به درون مسجد امکان خنک شدن محوطه درون مسجد در تابستان و گرم شدن آن در زمستان را فراهم کرده است.

آرامگاه سلطان سلیمان و معمار سینان

آرامگاه سلطان سلیمان که این مسجد به دستور وی ساخته شده به همراه برخی شخصیت های مشهور عثمانی و بستگان نزدیک سلطان سلیمان در گورستان مسجد سلیمانیه قرار دارد.

مسجد سلیمانیه استانبول

این در حالی است که آرامگاه معمار سینان در این گورستان واقع نشده و در خارج از صحن این مسجد قرار دارد.

ویژگی‌های معماری مسجد

مسجد سلیمانیه که همواره مورد بازدید تعداد زیادی توریست داخلی و خارجی ترکیه قرار می گیرد در عین حال به لحاظ معماری داری ویژگی‌های منحصر بفردی است.

مسجد سلیمانیه استانبول

معمار سینان در فضای درونی این مسجد سیستم تهویه هوا ایجاد می کند. در واقع در آن دوران که هنوز انرژی برق شناخته شده نبود فضای مسجد با 275 شمع بسیار بزرگ روشن می شد و لذا هوای مسجد دودآلود می‌گشت. معمار سینان برای برطرف کردن دود ناشی از شمع‌های مذکور و جلوگیری از آسیب رساندن این دود به مسجد و جماعت یک اتاقک کوچک در بالای درب ورودی میانی می سازد. دریچه‌هایی که معمار سینان در گوشه های مختلف مسجد تعبیه می کند، باعث می شود که دود شمع‌ها در این اتاقک جمع شود.

نکته جالب تر اینکه معمار سینان در این اتاقک که به "اتاق دود" معروف شده یک سیستم مرطوب کننده هوا ایجاد می‌کند و با تقطیر دود گردآوری شده در این اتاقک بهترین مرکب آن دوران را بدست می آورد. آثار مشهوری که جای جای مسجد سلیمانیه را تزئین کرده با همین مرکب نگاشته و یا ترسیم شده است.

مطلب دوست عزیزمان در رابطه با بقعه سید صدر الدین  بنام (ح)که پیغام گذاشته اند  



مطلب دوست عزیزمان در رابطه با بقعه سید صدر الدین  بنام (ح)که پیغام گذاشته اند 

السلام علی آل الله


می خواهید غبار غم را از امامزاده بزدایید ! در حالیکه روایت شده با دیده اشکبار و قلب اندوهگین به زیارت امامزادگان بروید و مصیبت ال الله را به یاد اورید . به قول شهریار ای بسا غم که جلا میدهد به دل اما چه غم که خدا باز می دهد به دل
به یقین امامزاده برای حرم بزرگ به این شهر نیامده خواسته غربتش معلوم باشد که گوشه ای پنهان از چشم مردمان را در خارج شهر اختیار کرده و خلاصه اینکه من در حرمت یا صدر الدین صفا را مروه را مشعر را عرفات را کربلای دست نخورده را غربت را غار حرا را می دیدم ای حال و روزتان شبیه اصحاب کهف من سگی را که در سرما هم از درت دست نمی کشید از خودم نزدیکتر به استانت یافتم . وقتی اهن ها را در دشت خالی کردند چقدر دل بلدرچین کوچک تاب تاب افتاد وقت اذان است و بلدرچین کوچک دارد می خواند و قمری چه نوحه سوزناکی سر می دهد انها بدون تابلو خانه صدر را پیدا می کنند قابل توجه تابلوخواهان پارسال باد تابلوی کوچک که الان به خیابان اوردند شکست و یک ماشین تابلوی بزرگ داخل بزرگراه را زد گویا طبیعت چندان نمی خواهد از صدر جدا شود خانمی چراغ بزرگی بر دست می گرفت و بسان قدیمی ها دور حرم می گرداند وقتی خواست چراغ را روشن کند فتیله توی نفت افتاد و ناراحت شد اری چراغ ابنا موسی در اردبیل خاموش شد هیچ جا برای من راحت تر از خانه کوچک سید حمزه نیست هنوز هم درش باز است اقا منتظر سید صدرالدین هستید خانه اش همیشه غبار است از بس درش باز است . ترجیح می دهم به دنبال غازی بروم و حرم را پیدا کنم این طور نشانه ای که با سختی پیدا شود از سویی به راحتی فراموش نمی شود. ان را که یافت می نشود آنم ارزوست
ان اشکار صنعت پنهانم ارزوست . بزرگتر ها ادرس حرم را نمی دانند اما ان طفل خرد با پای تاتی تاتی می اید . مهم کیفیت است نه کمیت . مهم این است که با درک به زیارت برویم .

نام خدا
گزیب پیاده امام لار او جای پارکینگ آختارور ! اگر قرار بود پارکینگ بزنند و غیره که دیگر گنبد حرم بین این همه ساختمان و هتل و غیره گم می شود . اینجا هم می شود یک کلان شهرچه راحت طلب واقعا که همان دست نمی زدند بهتر بود تا این حرفها زده شود بهتر است به این حرم پیاده بیایند و ماشین را جای دیگر پارک کنند صحرای دست نخورده حالا می خواهید پارکینگ بزنید با زدن این همه ساختمان گنبد در وسط دشت گم می شود . تا عمر دارم چشمم دنبال گنبد خشتی خواهد گشت . خوش به حال کبوتر که عمرش کوتاه است. در ضمن ایا باید درمانگاه و کتابخانه و هتل باید دقیقا کنار حرم باشد و اینجا تبدیل به یک جای شلوغ شود و ..... اینکه می گویید که اینجا هم تبدیل به مشهد باشد درست نیست اتفاقا حضرت رضا هم با گذر از بیابانها به ایران امدند و اینجا یاداور همین بیابانهاست . اینجا قدمگاه رضاست من که از حرم صدر در صحرا به زیارت امام رضا می رفتم بهتر از بقیه به راز غربت امامان پی می بردم اقا برادرت را چه پنهان نگه داشتند در کناره ها و دور از شهر . این همان نکته است برای ظریف اندیشان . نه در یک جایی که استثنا دست نخورده مانده بازار و پارک شهر و پارکینک بسازی حرم مدور هم قابل تعمیر بود و سرپا بود و تخریب نشده بود .کسی که در صحرا بدنبال بازار و شلوغی است هر چه بگویی حرف ادم را درک نمی کنی همه جا از حرم باستانی حمایت می کنند ببین امامزاده اردیبل چه غریب است که این ها را می گویید . در ضمن ایشان فرزند بلافصل موسی بن جعفرند این حرف در تاریخ ذکر شده است چه غربنی می خواهید بزداییید که حضرت رسول فرموده پاره جگرم در طوس غریب خراسان است . ایا امامزاده غریب نبوده که امده از شهرش و برای همیشه در شهر غریب در ده کوره ای مانده اینجا صرفا حرم نیست اینجا یاداور خانه اولاد موسی بن جعفر است من از اهالی شنیدم که موقع تعمیر قبر دیده اند کودکی در روی سینه صدر الدین مدفون است . کاش به جای پارکینگ به این چیزها می اندیشیدید. غربت اخوان رضا را بیا اینجا ببین در ضمن در خراسان جنوبی و گنبد کاووس حرمهای خشتی امامزادگان هستند که قدمت علاقه ایران به امامزادگان را ابراز می کنند . حتی امام رضا هم لحظه اخر تنها جان داد و کسی دورش نبود . چه کسی است که امامان را درک کند .د

ورودی شهر اردبیل از جاده مشگین شهر

کارگاه ساختمانی مجموعه زیارتی امامزاده سید صدرالدین اردبیل

محل اجرای طرح ساماندهی امامزاده سید صدرالدین اردبیل

نصب ضریح موقت

ایران شناسی که مسیر تهران ، اردبیل را پیاده طی نمود

ایران شناسی که مسیر تهران ، اردبیل را پیاده طی نمود


منوچهر ستوده در 28 تيرماه 1292 در تهران به دنيا آمد و اكنون كهن‌سال‌ترين ايران‌شناس در كشور است.


اين روزها دكتر ستوده براي بازگشت به «كوشكك» واقع در گچسر آماده مي‌شود كه ييلاق 60 سال اخير او بوده است. جشن تولد 99سالگي اين ايران‌شناس، 28 تيرماه در قشلاق او واقع در چالوس برگزار شد. دكتر ستوده پاييز و زمستان را در اين قشلاق مي‌گذراند كه شامل باغي از مركبات است كه خودش به امور كشاورزي آن رسيدگي مي‌كند.

اين ايران‌شناس برجسته‌ي كشور پس از درگذشت پروفسور محمدحسن گنجي ـ جغرافي‌دان ـ كه 29 تيرماه در تهران رخ داد، به خبرنگار ايسنا گفت كه گنجي و ايرج افشار از جمله‌ي بزرگ‌ترين مرداني بودند كه در زندگي‌ام شناختم.

منوچهر ستوده همراه با ايرج افشار ـ دوست چند ده ساله‌اش ـ به سفرهاي متعددي رفت و همچنين مجله‌ي «فرهنگ ايران زمين» را با همكاري يكديگر منتشر كردند. ايرج افشار ـ ايران‌شناس و كتاب‌شناس ـ در ۱۶ مهرماه 1304 در تهران متولد شد. او تحقیقات ارزشمندی درباره‌ي ایران‌شناسی و کتاب‌شناسی انجام داد که این تحقیقات در نشریات معتبر ایرانی و خارجی منتشر شده است. از او به‌عنوان پدر کتاب‌شناسی ایران یاد می‌شود. افشار در 18 اسفندماه 1389 درگذشت.

ستوده اين روزها مشغول تدوين خاطراتي است كه در گفت‌وگو با علي اميري در مدت سه سال ثبت شده است. اميري در اين گفت‌وگو، تمام وجوه زندگي استاد ستوده را مورد پرسش و پژوهش قرار داده و استاد نيز به پرسش‌هاي او پاسخ داده است.

اين ايران‌شناس و جغرافي‌دان در جواني فاصله‌ي تهران تا اردبيل را در مدت 17 روز با پاي پياده طي كرد و حالا هم از تهران گريزان است و كمتر به شهر وارد مي‌شود. او بسياري از قله‌ها، كوه‌ها و دشت‌ها را زير پا گذاشته و كتاب 10 جلدي «از آستارا تا استرآباد» را از مجموع اين تجربه‌ها نوشته است. دكتر ستوده همچنين در خطه‌ي شمال كشور پژوهش ميداني انجام داده و در مدت 24 سال، تمام اين منطقه را ديده و بناهاي تاريخي آن را ثبت كرده است.

علي دهباشي در گفت‌وگويي با خبرنگار ايسنا با تأكيد بر اين‌كه دكتر ستوده اميدوار به زندگي است و در سلامتي، به افق‌هاي دور مي‌نگرد و به ما جوانان مي‌آموزد كه «زندگي بايد كرد» توضيح داد: توليد مستندي سينمايي تحت عنوان «ستوده‌ي كوهنورد» ساخته‌ي شهاب دهباشي به پايان رسيده و در مرحله‌ي صداگذاري است. در اين مستند، به كوه‌نوردي و بيان‌گردي‌ها دكتر ستوده پرداخته شده است.

اين محقق يادآوري كرد كه پيش از اين، مستند ديگري تحت عنوان «دلم خون است براي ايران» ساخته‌ي سيدجواد ميرهاشمي درباره‌ي زندگي منوچهر ستوده ساخته شده است.

مديرمسؤول و سردبير مجله‌ي «بخارا» در ادامه اظهار كرد: قرار است مجله‌ي «بخارا» سال ديگر در چنين روزهايي، شماره‌ي ويژه‌اي را به‌مناسبت 100سالگي دكتر منوچهر ستوده حاوي مقالاتي از سه نسل دانشجويان، همكاران و استادان منتشر كند. همچنين در اين شماره، يادداشت‌ها و مقالات دكتر ستوده براي نخستين‌بار منتشر مي‌شوند.

او افزود: مكاتبات دكتر ستوده با بزرگان عصر خود در شماره‌ي ويژه‌ي «بخارا» در سال 1392 خواهد آمد.

به گزارش ايسنا، دكتر منوچهر ستوده ـ ايران‌شناس، جغرافی‌دان و استاد دانشگاه ـ در دبیرستان البرز درس خواند و در سال ۱۳۱۳ به دانشسرای عالی وارد شد و نزد استادانی مانند سیدمحمد مشکوة و علی‌اکبر شهابی ادامه‌ي تحصيل داد. نخستین مقاله‌ي ستوده در سال ۱۳۱۵ با موضوع «مطالعات تاریخی و جغرافیایی- مسافرت به قلعه الموت» نوشته شد.

او در سال ۱۳۱۷ مدرك لیسانس خود را در رشته‌ي ادبیات فارسی گرفت. در همین دوره، در اداره‌ي فرهنگ گیلان و دبیرستان شرف تهران تدریس می‌کرد. در سال ۱۳۲۹ از رساله‌ي دکتری خود زیر نظر استاد بدیع‌الزمان فروزانفر با عنوان «قلاع اسماعیلیه در رشته‌کوه‌های البرز» دفاع کرد. در سال ۱۳۳۰ بنا به دعوت انجمن «فولبرایت» برای سفر مطالعاتی به آمریکا رفت. او در سال ۱۳۳۱ به عضویت جامعه‌ي ملی جغرافیای آمریکا درآمد و در سال بعد به عضویت انجمن ایران‌شناسی به ریاست ابراهیم پورداود درآمد. ارتقا به درجه‌ي استادیاری دانشگاه تهران و بعد دانشیاری و انتقال به دانشکده‌ي ادبیات دانشگاه تهران و عضویت در گروه تاریخ و سرانجام ارتقا به درجه‌ي استادی در سال ۱۳۵۴ از جمله اتفاق‌هاي زندگی او بود.

ستوده در اين سال‌ها تا سال ۱۳۸۱ در کنگره‌های مهم ایران‌شناسی مانند کنگره‌ي بین‌المللی تاریخ و هنر و باستان‌شناسی ایران در دانشگاه آکسفورد و کنگره‌ي بین‌المللی ابوریحان در پاکستان سخنرانی کرد. سفر به چین و آسیای میانه از دیگر فعالیت‌های سال‌های اوایل دهه‌ي ۱۳۶۰ منوچهر ستوده بود.